Pane Materana: een typisch brood uit Matera van desem

Pane di matera

Dit is een geweldig brood. Zowel qua smaak, als qua vorm als qua ingrediënten. En dat van alleen bloem, water en wat zout. Een wonder gewoon. Het is een brood dat traditioneel in Zuid Italie, in de stad Matera wordt gemaakt. Er wordt gebruik gemaakt van natuurlijke gist (desem, lievito madre) en van pure semola. Dit geeft het brood een mooie elastische structuur, een zeer rijke smaak en een mooie gele kleur van binnen. Semola rimacinata is een zeer fijne, op de steen gemalen, harde tarwe. Ookwel tarwegries of dürum genaamd. Wij zijn echt fan van deze tarwe.

De vorm is dus heel typisch voor de pane di Matera en heeft de vorm van een “hoorn” (cornetto) met drie inkepingen, die staan voor de “vader, de zoon en de heilige geest” 😉 Het vouwen is wel even oefenen en daar heb ik dus ook eerst een aantal youtube filmpjes voor moeten bekijken. Het is aardig gelukt en mijn versie van het vouwen staat onderaan het recept in een video. Ben je dus fan van brood bakken en dan met name desembrood? Dan is dit echt een brood dat je eens moet proberen. Het neemt wat tijd in beslag, maar dan heb je ook wat…

Even vooraf…

Ik ga bij dit recept ervan uit dat je een desemstarter hebt. Dat kan van elk soort bloem zijn, maar voor dit brood zou ik hem een paar keer verversen met semola, zodat je ook een semola starter hebt. Met 100% hydratatie. Voor dit recept heb je uiteindelijk 180 gr starter nodig, dat gedurende de dag twee keer ververst is, zodat het lekker actief is. Voor de tweede voeding neem ik 60 gr semola starter en voedt dit met 60 gr semola en 60 gr water. Als het actief is, kun je alvast beginnen met het recept.

Timing is wel belangrijk bij het bakken. Reken op ongeveer een dag dat het proces in beslag neemt. Ik haal de dag ervoor in de ochtend mijn desem uit de koelkast. Die laat ik even op kamertemperatuur komen en dan voed ik die voor de eerste keer. Eind van de middag voed ik die voor de tweede keer. In de avond maak ik het deeg en dan laat ik het een nacht in de koelkast rijzen. De volgende dag nog even op kamertemperatuur laten komen, vormen en bakken. Dan heb je tegen de middag een heerlijk warm brood.

Pane Materana: een typisch brood uit Matera van desem

Ingrediënten

  • 600 gr semola rimacinata fijnste maling tarwegriesbloem
  • 180 gr actief desem evt. ook van semola, anders tipo 00 of patentbloem
  • 400 ml water
  • 12 gr zout

Instructies

Deeg maken:

  • Doe de semola met het water en het desem in de mengkom en kneed goed tot een homogene massa. Ik doe dat met een keukenmachine, maar het kan ook met de hand.
  • Dek de kom af en laat het ongeveer een uur rusten. In deze tijd kunnen de gluten alvast hun werk doen.
  • Voeg het zout toe en kneed nog een aantal minuten goed door.

Rijzen en Stretch & folds:

  • Haal het deeg uit de mengkom en doe het in een ruime bak.Start nu met de stretch & folds. Dit is het naar binnen vouwen van het deeg. Je rekt het deeg aan de bovenkant iets uit en vouwt het naar de andere kant. Draai de kom een kwartslag en doe nu weer hetzelfde. Doe dit tot alle zijden zijn uitgerekt en teruggevouwen. Dek de kom goed af en laat en half uur rusten. Herhaal de stretch & folds 3 keer, elk half uur. Deze fase neemt dus 1,5 uur in beslag.
  • Na de laatste stretch and fold laat je het deeg nog 1,5 uur rijzen op kamertemperatuur.
  • Het deeg voorvormen: doe wat semola op het werkblad en leg hier de bal deeg op. Maak er voorzichtig een soort rechthoekige lap van. Vouw de bovenste zijde tot 2/3 naar binnen. Niet aandrukken, behalve de randen.Doe dit ook met de andere zijden. Je krijgt een soort bol envelopje. Leg het deeg terug in de kom en dek het goed af. Zet een nacht in de koelkast.

Bakken:

  • Haal `s ochtend het deeg uit de koelkast en laat het ongeveer in 2 uur op kamertemperatuur komen. Verwarm na een uur de oven voor op 270 graden. de oven moet goed heet zijn. Heb je een pizzasteen? verwarm die dan meteen mee.
  • Bebloem je werkblad en leg het deeg er voorzichtig op. Maak grofweg met je vingertoppen een rechthoekige lap. Bewerk het vooral niet teveel. Vouw het deeg zoals aangegeven in de video.
  • Als de oven op temperatuur is kan het brood erin. Doe bloem op een broodschep en leg het op de bakplaat/ pizzasteen. Zorg voor stoom in de oven door de zijkanten te besproeien met water, of een vuurvast schaaltje met ijsblokjes of water erbij te zetten.
  • Bak het brood als volgt:15 minuten op 250 graden met stoom. 15 minuten op 200 graden zonder stoom (verlaag de temperatuur naar 200 graden en doe de oven open om de stoom te laten ontsnappen. )15 minuten op 180 graden zonder stoom.
  • Haal het brood uit de oven en laat deze afkoelen op een rooster, of zet het brood rechtop. Laat het in ieder geval niet afkoelen op een plank, want dan wordt de onderkant zacht.

2 antwoorden op “Pane Materana: een typisch brood uit Matera van desem”

  1. Hi Danoi,

    Ik kwam je recept tegen en vooral deze mooie broodvorm. De video over het vouwen waar je over schrijft in het recept, kan ik niet vinden. Stuur je me even de link? Dan wil ik dit recept graag gaan maken!
    En je melden in de blogpost die ik er over ga schrijven!

    Hoor graag van je, warme groet
    Marije Bakt Brood

    1. Dag Marije,
      Excuses voor mijn late reactie. Door drukte even wat minder op de website bezig geweest.
      Bedankt in ieder geval voor je leuke reactie.
      Het is een heerlijk brood. Wel heel apart omdat het echt alleen van semolina is gemaakt.
      probeer deze link eens, hier laat ik zien hoe je het brood vormt: https://youtu.be/MX7qAZGdzXk
      Ik hoop dat ie werkt en dat je het brood net zo lekker vindt als dat wij het vinden.
      Je kunt het eventueel ook maken met een deel patent, tipo 00 of manitoba (voor lang rijzen) bloem.
      Dan zit je wel iets meer in de buurt van de pane pugliese. Daar hebben we ook het recept van gepost.

      heel veel succes!!
      groetjes van Pauline en Pasqualino

Geef een reactie

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.